1. Het individu handelt op basis van een eigen realiteit
Wij moeten beseffen dat “het handelen” van elk individu wordt aangestuurd door een “eigen realiteit”. Dit is een realiteit die het individu zelf creëert.
Elk individu beschikt over een eigen realiteit op het individueel niveau (het ego) en op het groepsniveau (de maatschappij). (Zonder deze eigen realiteit is het immers onmogelijk om in een maatschappij te leven, omdat de maatschappij een gecreëerde realiteit is)
Deze eigen realiteit is uniek per individu en omdat elk individu gelooft dat de eigen realiteit “waar” is, beschouwt het individu de eigen realiteit als ware het de realiteit, waardoor het handelen van het individu door de eigen realiteit wordt aangestuurd.
2. De creatie van “een eigen realiteit” door het individu
Via de processen van het DENKEN en het GELOVEN is het mogelijk om een eigen realiteit te creëren. Het is een bijzondere eigenschap waarover enkel Homo Sapiens beschikt.
2.a. creatie van het verhaal: het denken
Het brein van Homo Sapiens is een verhalen-verteller. De eigenschap van het denken laat het individu toe om verhalen, ideeën, gedachten, fantasieën, … te bedenken, te fantaseren, te creëren, …
Het verhaal is een creatie of output van het brein. Het verhaal staat los van de realiteit, omdat het zijn oorsprong kent in het deel van het besturingssysteem dat los staat van de realiteit, het denkend deel.
2.b. creatie van de eigen realiteit: het geloven van het “verhaal”
Als het individu het verhaal gaat geloven, dan beschouwt het individu het verhaal als "waar", het verhaal bekomt voor het individu als het ware de realiteit, maar daarom is het verhaal nog geen realiteit geworden. Het individu heeft een eigen realiteit gecreëerd. In deze eigen realiteit is het verhaal als ware het “de realiteit” geworden omdat het individu het verhaal gelooft.
Ook al beschouwt het individu de gecreëerde realiteit als het ware de realiteit, het is en blijft een gecreëerde realiteit, het verhaal blijft een creatie van het brein, het verhaal wordt hierdoor geen realiteit, hierdoor verandert de realiteit niet.
2.c. Unieke eigen realiteit per individu
Elk individu creëert een unieke eigen realiteit. Elk individu heeft dus een unieke eigen realiteit.
Alhoewel de absolute realiteit gelijk is voor alle individuen beleeft elk individu de realiteit op een unieke wijze omdat het individu zijn eigen gecreëerde realiteit (die voor elk individu uniek is) als het ware de realiteit beschouwt.
3. Elk individu heeft “een ego”
Voor velen is het begrip “ego” vaag en onduidelijk. Bovendien schept het woord bij velen een “negatieve context”, waardoor het individu de neiging krijgt om “het ego” te ontkennen of te negeren, omdat het individu niet met “het egoïstische” wil geïdentificeerd worden. Het zijn nochtans verschillende begrippen. Er bestaat veel te veel verwarring omtrent het ego.
“Het ego” is een belangrijk begrip omdat het ego een impact heeft op het handelen (gedrag) van het individu. Daarom is het noodzakelijk om “het ego” te erkennen, te herkennen en er mee leren om te gaan.
De creatie van het ego is een onbewust onderdeel van de ontwikkeling tot volwassene. Elk individu creëert “een ego”.
Een duidelijkere omschrijving voor het begrip is “het gecreëerde ik” of “Het gecreëerde zelf” “het innerlijke zelf” “de innerlijke ik”
Sommigen beschouwen “het gecreëerde ik” als de ziel of het bewust-zijn …
4. Wat is een ego?
4.a. de omschrijving van het ego
Het individu beschouwt het "ego" als "wat hij in feite is". Het individu identificeert zichzelf met het ego. Het ego, “het innerlijke zelf” of “het gecreëerde ik” is een creatie van het eigen brein. Het is een verhaal dat het brein creëert over het eigen individu.
Het ego is ook wat we ook als de persoonlijke waarden en normen kunnen omschrijven. Het is een verhaal over onszelf. Het bepaalt het karakter van het individu.
Onze genetica is het resultaat van miljoenen jaren evolutie. Wij hebben de genetica van een sociaal wezen. Omdat sociale wezens in groep samenleven, moet “het handelen” (het gedrag) van de individuen van de groep op elkaar worden afgestemd. In onze genetica zijn derhalve sociale mekanismen ingebouwd die het groepsgevoel versterken. Wij zijn gevoelig voor wat de groep van ons denkt. Wij hebben behoefte aan waardering van de groep.
Daarom geeft het individu een bijzondere aandacht aan informatie die hij over zichzelf ontvangt van de groepsleden. Deze feedback-informatie bestaat voornamelijk uit meningen, verhalen, standpunten, kritieken, etc. Het is steeds een interpretatie van de realiteit door andere individuen. Deze feedback-informatie is dus niet de realiteit. Maar omdat het individu deze feedback-informatie (verhalen, meningen,…) gelooft, bekomen ze een eigen realiteit van het individu, waardoor voor het individu deze feedback-informatie beschouwt als ware het de realiteit.
Het brein van het individu creëert een verhaal over zichzelf op basis van deze beperkte en onvolledige feedback-informatie, die het ontvangt. Door dit denkbeeld te geloven, ontstaat “de gecreëerde ik”, het individu beschouwt het denkbeeld als de realiteit, het individu denkt dat hij dit verhaal is. Maar omdat het individu het verhaal over zichzelf gelooft, maakt van dit verhaal nog geen realiteit. Het verhaal of het ego is een eigen gecreëerde realiteit.
Het individu zelf is de realiteit. Het “ego” is een output van het eigen brein, het is de realiteit niet.
Het ego is een door het brein gecreëerd verhaal over zichzelf. Als zelfbeeld is het ego onecht. Het ego is zelfs niet gecreëerd op basis van informatie uit de realiteit; het verhaal van het ego is gecreëerd op basis van zeer beperkte historische feedback-informatie (dit is al geïnterpreteerde informatie) die we hebben ontvangen uit onze omgeving.
Het ego wordt al opgebouwd in onze kinderjaren door het brein op basis van de feedback-informatie uit deze periode en het brein houdt vast aan deze oude informatie en focust eerder op het aanvullen/bevestigen van deze oude feedback-informatie dan op de creatie van nieuwe verhalen.
4.b. het ego kan de (eigen) realiteit van het individu aanpassen
Het ego kan "de realiteit van het individu" op een eenvoudige wijzen aanpassen. “Het gecreëerde ik” kan zelf een verhaal creëren middels de eigenschap van het denken. Als het individu dit verhaal gelooft, creëert het individu een eigen realiteit. Vermits het individu de eigen realiteit als ware de realiteit beschouwt, heeft het ego "de realiteit van het individu" op een eenvoudige en snelle manier aangepast. Zo kan het ego het handelen van het individu aansturen.
Het ego maakt verhalen om jezelf en anderen te beoordelen. Het individu dient waakzaam te zijn bij elke beoordeling die het maakt over zichzelf of anderen (bv. Je denkt: die andere heeft iets tegen mij, dat heeft mijn vriend goed gedaan, ze gaan mij wel leuk vinden, ...)
Het zijn allemaal verhalen, dit is niet de realiteit, maar het individu merkt niet dat dit verhalen zijn, omdat het ego een verhaal creëert en omdat het individu het verhaal gelooft, wordt er een eigen realiteit gecreëerd.
Deze techniek wordt door het ego veelvuldig toegepast om genot te creëren, maar nog het vaakst om pijn te vermijden.
Als de realiteit te pijnlijk is voor het individu komt het ego aandraven met een verhaal "dat is niet mijn schuld”, of “dat ligt aan externe oorzaak”, etc. Het doorschuiven, negeren, of ontkennen van de realiteit verzacht de pijn misschien wel, maar door de realiteit te negeren, is het handelen logischerwijze niet meer conform de realiteit en ontstaat er per definitie inefficiëntie in het handelen. Deze inefficiëntie kan tot crisis of meer pijn lijden. Bovendien is het oplossen van het probleem dat de pijn veroorzaakt niet mogelijk als het probleem niet wordt erkend door het individu.
Het ego kan de realiteit van het individu negeren, ontwijken, maar ook aanpassen. Wat het ego echter niet kent, is de realiteit zelf.
4.c. het ego kan niet efficiënt handelen
Ook al is de tussenkomst van het ego wel goed bedoeld, het is vaak niet efficiënt. Het leidt meestal enkel naar meer pijn en/of meer problemen. Maar omdat het ego de realiteit niet kent, kan het ook niet efficiënt handelen. Het individu staat in de realiteit en wordt geconfronteerd met de gevolgen van het handelen, maar het handelen wordt aangestuurd door de gecreëerde eigen realiteit van het ego. Deze situatie leidt vaak tot conflicten die het individu in ernstige problemen kunnen brengen.
Omdat het ego zo makkelijk kan ingrijpen op de eigen realiteit is het herkennen van het ego belangrijk.
Het ego stuurt het handelen van het individu aan en dit kan tot zeer inefficiënt gedrag leiden. Het ego kent immers “het nu” of “de realiteit niet”, het ego is een verhaal dat het brein op basis van geïnterpreteerde, historische en zeer onvolledige gegevens.
Het ego is de realiteit niet, het is een gecreëerde realiteit, waardoor het handelen van het individu wordt gestuurd door wat het ego denkt dat goed (of slecht) handelen is. Hierdoor wordt het handelen niet meer afgestemd op de realiteit, maar op de eigen realiteit.
Een realiteit is niet goed of slecht. Een realiteit is wat ze is. Goed en slecht bestaan niet in de realiteit. Het is een beoordeling van de realiteit. Het beoordelen van de realiteit verandert de realiteit niet. Maar het beïnvloedt wel het handelen.
Het ego beoordeelt steeds jezelf en anderen. Het ego gebruikt zichzelf als referentiepunt om te beoordelen. Ook hier hebben we het probleem dat dit referentiepunt de realiteit niet is, waardoor deze beoordeling in functie is van het verhaal dat het ego is. Het ego creëert een eigen realiteit in het brein van het individu.
4.d. Enkele aspecten van het ego
Dit verhaal kan zo krachtig worden dat het individu tegen zichzelf kan beginnen praten. Een stem in het hoofd die continu alles en iedereen, inclusief jezelf beoordeelt. Het ego kan op een eenvoudige manier het handelen aansturen door verhalen te creëren, die het individu gelooft, waardoor ze tot de unieke eigen realiteit van het individu behoren.
Het individu denkt dat “het ego” is wie hij is, waardoor het individu zich laat leiden door het ego, waardoor het individu vaak gaat lijden, omdat het ego de realiteit niet kent. Het denken of het verstand staat los van de realiteit.
Voor het ego bestaat het “nu” of het huidige moment nauwelijks. Het ego beschouwt alleen het verleden en de toekomst als belangrijk. Het ego projecteert zichzelf voortdurend in de toekomst om zijn overleving veilig te stellen en daar een soort verlossing of vervulling te zoeken. Het zegt: "Op een dag, als dit of dat gebeurt, gaat het goed met me, ben ik gelukkig, heb ik vrede, ..."
Het ego creëert vaak verwachtingspatronen waarvan de realisatie buiten het eigen handelen valt? (als mijn partner me nu eens een bos bloemen kocht, zou ik gelukkig zijn) Met de gedachte op zich ben je in de realiteit niets en het creëert tenslotte enkel een desillusie of teleurstelling als het verwachtingspatroon niet uitkomt. Het geeft vervolgens enkel aanleiding om een negatief verhaal over je partner te creëren. (dit verhaal staat los van de realiteit, het ego heeft het individu een slecht gevoel bezorgt over zijn partner, los van de realiteit). Het maken van verwachtingspatronen is de creatie van de eigen teleurstelling.
Zelfs als het ego zich een keer met het heden lijkt bezig te houden, ziet het niet het heden: het ziet het heden totaal verkeerd omdat het ernaar kijkt door de ogen van het verleden.
Handelen conform de realiteit of het "nu" is efficiënt handelen.
Handelen conform de eigen realiteit is denken dat je "goed" (of slecht) handelt, maar dit is niet efficiënt handelen.
Enkele aspecten van het ego die het handelen van het individu ernstig kunnen verstoren:
- Vergelijken, oordelen, het bekritiseren van jezelf en anderen
- Projecteren, manipuleren
- Over analyseren, twijfelen
- Defensieve of angstige gevoelens
- Eenzame gevoelens
- Verlangens najagen (liefde, geluk, rijkdom, ..)
- Ontkennen, ontwijken, negeren van de realiteit
- Verantwoordelijkheid van “keuze” ontlopen