De logica omtrent de handelwijze bij het Corona-verhaal was onbegrijpelijk voor mij. Een hele reeks vragen kwamen bij mij op: Functioneert onze maatschappij nog wel goed ? Wat is een maatschappij eigenlijk ? Hoe is ze ontstaan ? ….
In de zoektocht naar antwoorden zijn er inzichten ontstaan over de “maatschappij” en het “mensbeeld” die wel eens tot de belangrijkste stap in onze geschiedenis kunnen leiden omdat we hierdoor kunnen verhelpen aan het menselijke en maatschappelijk leed dat wordt veroorzaakt door het onbewust inefficiënt handelen. Het lijken zware woorden voor in feite iets dat heel simpel is te vatten in :
“dood aan het eigen gelijk, lang leve het gelijk”
Waarom ligt hier onze toekomst?
Wat is er aan de hand ?
Iedereen voelt dat het huidige maatschappelijk model haar evenwichten is verloren. De manier waarop wij samenleven heeft een impact op elk individu en toch bestaat er heel weinig aandacht voor deze materie:
Politici concentreren zich op hun “image” in de media en hun horizon reikt niet verder dan van verkiezing tot verkiezing.
De economische wetenschappen blijven hangen in de gekende machtsmodellen van het kapitalisme tot het communisme. Beseft deze “wetenschap” wel dat er tot op heden nog geen enkel “economisch maatschappelijk model” bestaat!! Hopelijk lukt het om ze wakker te schudden …
De media is het middel om de maatschappij te entertainen en creëert bewust of onbewust een “eigen realiteit” in de maatschappij, waardoor de realiteit onzichtbaar blijft …
Wie weet wat het kapitalisme is, hoe is het ontstaan? Wat is de betekenis van Vrijheid? Geld? God? Waarom oefent een maatschappij macht uit? Waarom is de economische macht ondemocratisch ?
We zijn nog nooit met zoveel mensen geweest en we hebben nog nooit over zoveel informatie kunnen beschikken, maar blijkbaar zijn we nog nooit zo ver van de realiteit verwijderd als nu, wij zijn de creativiteit blijkbaar verloren. Wij voelen ons niet gelukkig, we ervaren leed, we vernietigen onze omgeving, ….
Wat is er aan de hand? Wat stuurt ons handelen aan waardoor we in de huidige situatie zijn terechtgekomen?
Antwoord: “Het geld”
Het huidige maatschappelijk verhaal is “geld”. Het individueel streven naar geld bepaalt het handelen van het individu in onze maatschappij.
Probeer de logica eens te zoeken in het feit dat individuen (die tot de realiteit behoren) hun gedrag laten aansturen door iets wat in de realiteit niet bestaat.
Laten we in de toekomst ons gedrag bepalen door het geld (à la het kapitalisme) of door de overheid (à la het communisme) is in de realiteit de meest zinloze discussie die er bestaat … Toch slorpt deze discussie al onze energie op. Het creëert zelfs conflicten in de maatschappij die zelfs tot geweld kunnen leiden.
Nochtans is het antwoord heel simpel: “door geen van beiden” !!
Hier ligt echt niet het antwoord voor onze toekomst.
Geld en de overheid zijn beide imaginaire begrippen. Ze bestaan niet in de realiteit, maar omdat wij geloven dat ze bestaan, beschouwen we alsof ze de realiteit zijn, waardoor wij ons gedrag laten aansturen door iets wat niet de realiteit is.
Het lijkt wel op een scenario van een slechte film …. Maar het is het niet ….
We kunnen denken en geloven dat we efficiënt handelen, maar de realiteit is dat wij onze energie inefficiënt besteden (= inefficiënt handelen), waardoor er crisis ontstaat, er menselijk leed ontstaat en uiteindelijk zelfs “het overleven” wordt gehypothekeerd.
=> We laten ons gedrag bepalen door “geld”
=> Dat is er aan de hand!
Hoe kan het meest intelligente wezen op onze planeet streven naar iets wat niet bestaat in de realiteit, waardoor er in de realiteit leed ontstaat? Hoe komt het dat we deze realiteit zelfs nog niet eens kunnen zien? Hoe komt het dat we deze realiteit niet kunnen geloven? Hoe komt het dat we zelfs nog argumenten gaan zoeken om deze realiteit niet willen te zien?
Om dit te begrijpen, moeten we ongeveer een 12.000 jaar terug in de tijd gaan.
Het verlaten van de kudde-structuur
Onze genetica heeft een evolutie van miljoenen jaren achter de rug om te evolueren tot een sociaal kuddedier dat sedert de cognitieve revolutie (geschat 80.000 jaar geleden) ook de eigenschap van het denken bezit.
Het “denken” heeft ons het voordeel van preventief handelen bezorgd, waardoor onze algoritmes die ons handelen aansturen een enorme ontwikkeling hebben gekend. Het denken is ook de basis van het redeneren omdat het toelaat te kunnen vergelijken.
Maar wij hebben nog steeds de genetica van de Jager-verzamelaar en onze genetica is beperkt tot de realiteit van een kudde. Het aantal kudde-leden was beperkt omdat een intensief fysiek contact tussen de kudde-leden noodzakelijk was om een sterke sociale band op te bouwen. Het overleven van de Jager-Verzamelaar was daarvan afhankelijk.
Hoe hebben we dan een 12.000 jaar geleden met de genetica van een kuddedier de kudde-structuur kunnen verlaten? We zijn gaan leven in grote groepen individuen zonder dat er een fysiek contact tussen de individuen bestaat.
Het verlaten van de kudde-structuur was echter geen bewuste keuze conform onze genetica, maar er was ook geen weg terug. De landbouw had onze leefomgeving totaal veranderd.
Maar dat de onaangepaste landbouwer het heeft overleefd ten opzichte van de perfect geëvolueerde Jager-Verzamelaar lijkt toch wel tegenstrijdigheid te zijn met de evolutie-theorie …
Het wonen bij de voedselbron was een compleet andere leefwijze. Het aantal geboortes steeg, de kuddes werden groter, en er kwam een sterke afhankelijkheid ten aanzien van de grond. De landbouw heeft ons totaal verrast. De kinderen van de landbouwers waren zelfs totaal vervreemd van het complexe leven van de Jager-verzamelaar. Hun genetica was niet conform deze realiteit van de landbouwer, maar er was ook geen weg terug. Deze generatie zat gevangen in een situatie die die de vorige generatie onbewust heeft gecreëerd …
Het klinkt dramatisch … en dat was het ook … (onbewust achtervolgt het ons al 12.000 jaar tot op heden …)
Hoe hebben wij onze genetica omzeild? Hoe hebben wij de genetische drempel van het aantal kudde-leden kunnen omzeilen? Hoe komt dat we niet ten prooi zijn gevallen van de natuurlijke selectie?
Het is de eigenschap van het denken in combinatie met de ontwikkeling van de taal die het mogelijk heeft gemaakt dat ons brein een oplossing heeft bedacht voor de gecreëerde situatie waarin de landbouwers gevangen zaten.
Het denken creëerde “een realiteit” door te geloven.
Het brein kan “een gedachte” bedenken die niet uit de realiteit afkomstig is, en door deze gedachte te geloven, wordt deze gedachte als het ware de realiteit voor het individu. Via taal kunnen we een woord toekennen aan “iets wat niet in de realiteit bestaat” of aan “iets dat in het brein ontstaat”. Via de taal kan het individu “deze gedachte” ook overdragen naar andere individuen.
We hebben de genetische limiet op het aantal kudde-leden kunnen omzeilen door “te geloven”; waardoor we een eigen realiteit hebben kunnen creëren.
Een groep individuen waarvan de eigen realiteit gebaseerd is op dezelfde verhalen-lijn, kunnen namelijk handelen op basis van dit gezamenlijke verhaal, omdat dit verhaal voor alle leden van de groep als de realiteit wordt beschouwd. Zonder dat zij elkaar fysiek kennen, bestaat er toch een vertrouwen dat elk individu behorende tot dezelfde groep zich op dezelfde manier gaat gedragen, zodat er een sociale verbondenheid wordt gecreëerd tussen al de leden van de groep op basis van een verhaal dat door alle leden van de groep wordt geloofd.
Wij handelen nog steeds op deze wijze. De maatschappelijke verhalen van de laatste 2000 jaar van het Westen zijn:
- De Romeinse Vlag: het Romeinse Rijk
- Het religieuze verhaal: de middel-eeuwen / het feodalisme
- Het geld: de kapitalistische democratie
Dat we nog steeds de genetica en mentaliteit van een kudde-dier hebben blijkt ook uit de realiteit.
Waarom bestaan er nog landen?
Waarom spreken wij niet allemaal dezelfde taal?
Waarom zijn we bereid te vechten voor het land/godsdienst?
Waarom kan je niet gaan wonen waar je wilt?
Hoe kan iets dat goed is voor een Chinees, niet goed zijn voor een Amerikaan?
….
De bijwerkingen
Het brein heeft een oplossing gezocht voor de situatie van de landbouwers “door te geloven” zodat de genetische limiet betreffende het aantal kudde-leden werd omzeild. Zonder het gezamenlijk geloof in een verhaal zouden de leden van de groep hun handelen niet meer op elkaar kunnen afstemmen, zodat de groep in een conflictsituatie geraakt, waardoor de kudde-structuur haar efficiëntie en synergie verliest.
=> Denken + Geloven = een gecreëerde realiteit.
=> Het imaginaire begrip is een gecreëerde eigen realiteit
Maar …. het was een oplossing met bijwerkingen: omdat enkel handelen conform de realiteit efficiënt handelen is, en omdat de basis van ons handelen een eigen realiteit werd, is ons handelen (= het besteden van energie) al 12.000 jaar inefficiënt, waardoor we al 12.000 jaar tot op heden menselijk leed ondervinden … De oplossing die ons brein had bedacht: de creatie van een eigen realiteit heeft een (onbewuste) impact op heel onze gekende geschiedenis tot op heden.
Door het bewust worden tussen het verschil van de eigen realiteit en de realiteit, kunnen we naar een maatschappij-model evolueren conform de realiteit. Het gaat ons verlossen van het menselijk leed, dat wordt veroorzaakt door ons gedrag af te stemmen op “iets dat in de realiteit niet bestaat”.
Elk individu creëert een unieke eigen realiteit die het handelen aanstuurt. Deze eigen realiteit bepaalt zijn beslissingen en hoe het individu zijn energie gaat besteden. Omdat elk individu de eigen realiteit als de realiteit beschouwt, veroorzaakt dit een “ruis” op de beslissingen, de communicatie, de relaties
Deze eigen realiteit kent twee niveaus:
=> het individueel niveau: het ego (zie ook artikel over het ego)
=> het groepsniveau: de maatschappij
We hebben voorbeelden genoeg van tot welke gevolgen het gedrag dat wordt bepaald door het ego of een maatschappij kan leiden.
We moeten beseffen dat we nog steeds de genetica hebben van een Jager-verzamelaar en dat we imaginaire begrippen en een eigen realiteit hebben gecreëerd als oplossing voor een probleem dat we onbewust zelf gecreëerd hebben.
Het basisaxioma dat enkel handelen conform de realiteit efficiënt handelen is, is niet te omzeilen door “te geloven”
Het is deze belangrijke boodschap die ik wil meegeven op deze blog.
Ik streef in deze niet naar “mijn gelijk”, ik ben op zoek naar “het gelijk”.
Het lijkt ingewikkeld maar het is het niet. Het probleem is dat elk individu de eigen realiteit als de realiteit beschouwt, waardoor het onderscheid tussen beiden onzichtbaar is geworden.